Czy członek rady nadzorczej banku PKO BP S.A. jest zaliczany do grona PEP?

Dzisiaj zajmiemy się radami nadzorczymi przedsiębiorstw państwowych, czyli kolejną grupą, której członkowie zaliczani są do grona osób popularnie zwanych PEPami.

Przypominamy tylko, że PEP (z angielskiego Politically Exposed Persons) to osoba fizyczna, która zajmuje eksponowane stanowisko polityczne albo pełni znaczącą funkcję publiczną.

Ustawa z dnia 1 marca 2018 r. o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu (Dz.U. 2018 poz. 723) już w wyjaśnieniach – w art. 2. pkt 2 ppkt 11 wylicza stanowiska i funkcje, które nadają sprawującym je osobom dodatkowy tytuł – PEP, i przy literze ‘g’ wspomnianego podpunktu wymienia:

„członków organów administracyjnych, zarządczych lub nadzorczych przedsiębiorstw państwowych, w tym dyrektorów przedsiębiorstw państwowych oraz członków zarządów i rad nadzorczych spółek z udziałem Skarbu Państwa, w których ponad połowa akcji albo udziałów należy do Skarbu Państwa lub innych państwowych osób prawnych”.

Członkowie organów administracyjnych, zarządczych lub nadzorczych przedsiębiorstw państwowych.

Mamy więc wymienionych członków wszystkich możliwych rad posiadających jakąkolwiek władzę w przedsiębiorstwie, i nie byłoby z tym punktem problemów, gdyby chodziło o wszystkie przedsiębiorstwa, w których Państwo ma swoje udziały, ale…

Przedsiębiorstwo państwowe czyli jakie?

Przedsiębiorstwo państwowe to takie, w którym Państwo posiada ponad połowę udziałów, sprawuje więc nad nim kontrolę, jednak ma ono odrębną osobowość prawną.

Przedsiębiorstwo państwowe może być utworzone przez:

• naczelne, centralne i wojewódzkie organy administracji państwowej,
• Narodowy Bank Polski,
• banki państwowe,
• inne organy państwowe.

Ustawa z dnia 25 września 1981 r. o przedsiębiorstwach państwowych wyjaśnia:

„Przedsiębiorstwo państwowe jest samodzielnym, samorządnym i samofinansującym się podmiotem gospodarczym, posiadającym osobowość prawną”.

Przedsiębiorstwa te możemy też podzielić ze względu na udziały i organ zarządczy:

• przedsiębiorstwa skarbu państwa: działające na podstawie ustawy o przedsiębiorstwie państwowym z dnia 25 września 1981 r. (DzU nr 18, poz. 122 z póżn. zm.) lub na podstawie przepisów kodeksu spółek handlowych – mające formę jednoosobowych spółek skarbu państwa,
• przedsiębiorstwa będące własnością państwowych osób prawnych,
• przedsiębiorstwa z przewagą kapitału państwowego.

Ostatnie wymienione na powyższej liście przedsiębiorstwa sprawiają najwięcej kłopotu, dlatego jako przykład wzięliśmy sprywatyzowaną spółkę Skarbu Państwa.

Powszechna Kasa Oszczędności Bank Polski Spółka Akcyjna (PKO Bank Polski, PKO BP) to największy polski bank uniwersalny. Założony został w 1919 roku w Warszawie jako Pocztowa Kasa Oszczędności. Jako spółka akcyjna jest notowany na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie od 2004 roku.
Obecnie na rynku znajduje się 1 250 000 000 akcji PKO BP SA a wartość nominalna 1 akcji wynosi 1 zł.

Poniższa tabela przedstawia udział nominalny poszczególnych akcjonariuszy w kapitale zakładowym oraz ich udział procentowy.

 

Akcjonariusz	Udział w kapitale zakładowym w zł	Udział w kapitale zakładowym w %
Skarb Państwa	367 918 980	29,43
Nationale-Nederlanden OFE (d. ING OFE)	95 472 008	7,64
Aviva OFE	89 163 966	7,13
pozostali akcjonariusze	697 445 046	55,80

 

Z przytoczonych danych jasno wynika, że Skarb Państwa w PKO BP S.A. posiada pakiet kontrolny akcji, jednak ustawodawca wyraźnie określił, że za osoby na eksponowanych stanowiskach uważa się członków organów administracyjnych, zarządczych czy nadzorczych w przedsiębiorstwach państwowych, w których ponad połowa akcji albo udziałów należy do Skarbu Państwa lub innych państwowych osób prawnych.

Mamy więc jasność co do odpowiedzi na pytanie tytułowe. NIE. Członek rady nadzorczej PKO BP S.A. nie jest osobą na eksponowanym stanowisku.

Uważam, że na koniec warto wspomnieć o artykule, który znajdziecie Państwo tutaj, a w którym zamieściliśmy wiele przykładów i wyjaśniliśmy też kilka kwestii związanych z przedsiębiorstwami państwowymi i spółkami z udziałem Skarbu Państwa.